20 sierpnia 2025 r. Professor John Mearsheimer wystąpił w indyjskiej stacji telewizyjnej CNN-News18 w wywiadzie z znakomitym dziennikarzem Zakką Jacobem. Rozmawiają o ostatnich wydarzeniach związanych z wojną na Ukrainie i ich związku z polityką Stanów Zjednoczonych wobec Indii. Professor John Mearsheimer twierdzi, że wroga polityka administracji Trumpa wobec Indii – nałożenie 50-procentowych ceł na import rosyjskiej ropy – jest strategicznie nierozsądna. Nie tylko nie skłoni Indii do zaprzestania importu rosyjskiej ropy, ale także zbliży Indie do Rosji i Chin oraz zatruje stosunki indyjsko-amerykańskie, które w ciągu ostatnich 25 lat uległy znacznej poprawie.
Podsumowanie „Czy wojna między Rosją a Ukrainą zakończy się dyplomacją czy na polu bitwy?”
Podczas wywiadu rozmówcy analizują możliwości dyplomatycznego zakończenia wojny między Rosją a Ukrainą, ze szczególnym uwzględnieniem inicjatyw byłego prezydenta Donalda Trumpa. Przedstawiają przy tym odmienne wizje dalszego rozwoju sytuacji – od potrzeby wprowadzenia zawieszenia broni po kwestię charakteru i wiarygodności gwarancji bezpieczeństwa.
Działania dyplomatyczne Trumpa
- Były prezydent Trump próbuje doprowadzić do szczytu pokojowego między prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim a prezydentem Rosji Władimirem Putinem, aby zakończyć wojnę.
- Zorganizował on w Białym Domu szczyt z udziałem Zełenskiego i siedmiu europejskich przywódców, podkreślając znaczenie gwarancji bezpieczeństwa dla Ukrainy, w tym ponownego uzbrojenia armii ukraińskiej i dostarczenia systemów obrony powietrznej, takich jak Patriot.
- Początkowo Trump zapowiedział konsekwencje dla Rosji, jeśli przed rozmowami nie zostanie zawarte zawieszenie broni, ale później zmienił stanowisko, wskazując na potrzebę zawieszenia broni.
- Stany Zjednoczone pod rządami Trumpa obiecały Ukrainie pomoc w zakresie bezpieczeństwa w każdym przyszłym traktacie pokojowym z Rosją, przy czym inicjatywa miała należeć do krajów europejskich.
Perspektywy Ukrainy i Europy
- Przywódcy europejscy, w tym premier Wielkiej Brytanii, prezydent Francji i kanclerz Niemiec, są głęboko zaangażowani w zawieszenie broni, a Niemcy wyraźnie stwierdziły, że jest to warunek wstępny bezpośrednich rozmów.
- Ukraiński historyk politolog i działacz społeczny wyraża sceptycyzm co do możliwości zawarcia prawdziwego porozumienia pokojowego lub zawieszenia broni, postrzegając konflikt jako „nieoficjalną wojnę wyzwoleńczą” Rosji.
- Krytykuje on obecny rząd USA pod przywództwem Trumpa za „sympatyzowanie z Putinem i innymi autorytarnymi przywódcami”.
- Porównuje spotkanie na Alasce do konferencji monachijskiej z 1938 r., podczas której los Czechosłowacji został przesądzony bez jej pełnej reprezentacji.
- Twierdzi, że żądania Rosji są maksymalistyczne, mające na celu zajęcie ukraińskich ziem i wyludnienie terytoriów, oraz że po stronie rosyjskiej nie ma prawdziwej woli kompromisu.
- Ukraińska perspektywa podkreśla trwające okrucieństwa, śmierć cywilów i niszczenie infrastruktury przez Rosję, stwierdzając, że „zawieszenie broni” na warunkach rosyjskich byłoby w rzeczywistości kontynuacją wojny i okupacji.
- Ukraina potrzebuje silnych gwarancji bezpieczeństwa, aby zapobiec przyszłej agresji, ponieważ poprzednie porozumienia, takie jak memorandum budapeszteńskie, zawiodły. Odrzuca on narrację o „ekspansji NATO” jako jedynej przyczynie wojny, wskazując na imperializm rosyjski jako jej źródło.
Analiza profesora Mearsheimera
- Profesor John Mearsheimer uważa, że Trump nie może wymusić porozumienia pokojowego, ponieważ stanowiska Ukrainy/Europejczyków i Rosji są „daleko od siebie” i nie ma podstaw do kompromisu.
- Twierdzi on, że konflikt ostatecznie zostanie „rozstrzygnięty na polu bitwy”, a wysiłki Trumpa mają na celu „wycofanie się” i przeniesienie odpowiedzialności na Europę i Ukrainę.
- Uważa on, że gwarancje bezpieczeństwa USA dla Ukrainy, w szczególności wszelkie rozwiązania podobne do art. 5 NATO, są nie do przyjęcia dla Rosji, ponieważ wiążą się one bezpośrednio z nieprzystąpieniem Ukrainy do NATO.
- Mearsheimer przewiduje, że Rosja zażąda rozbrojenia Ukrainy do poziomu, w którym nie będzie ona miała zdolności ofensywnych.
- Powtarza, że „nie ma porozumienia co do istoty sprawy” i że głównym interesem Trumpa jest zakończenie wojny, ponieważ jej przedłużanie nie leży w interesie narodowym Ameryki, a nie sprzymierzanie się z autorytarnymi reżimami.
Główne punkty sporne i perspektywy
- Istnieje fundamentalna różnica zdań co do tego, czy przed rozmowami pokojowymi powinno nastąpić zawieszenie broni, oraz co do możliwości jego osiągnięcia, biorąc pod uwagę ogromne różnice w żądaniach.
- Dyskutowana jest sama natura konfliktu: walka geopolityczna (Mearsheimer) kontra imperialistyczna agresja (perspektywa ukraińska).
- Skuteczność i akceptowalność gwarancji bezpieczeństwa są przedmiotem gorącej debaty – jedna strona uważa je za niezbędne dla przetrwania, a druga za warunek niemożliwy do spełnienia dla pokoju.
- Prelegenci mają również odmienne zdanie na temat roli rozszerzenia NATO jako przyczyny wojny.
- Ostateczne rozwiązanie konfliktu jest postrzegane przez jedną stronę jako kwestia rozstrzygnięta na polu bitwy, podczas gdy druga strona podkreśla potrzebę podjęcia szerszych działań międzynarodowych, w tym sankcji gospodarczych, w celu powstrzymania agresji Rosji.
Nowy porządek świata po wojnie ukraińskiej. Globalna hegemonia w zwarciu z eurazjatyckim ładem
Poprzednia najniższa cena: 59,00 zł.
Pięćset lat hegemonii Zachodu dobiega końca. Rośnie żądanie większości państw zbudowania systemu opartego na wielobiegunowości i równości suwerennych krajów. Autor w sposób bardzo przenikliwy śledzi upadek liberalnej hegemonii, wskazując jednak, że wielobiegunowy porządek świata jest dopiero w fazie kształtowania i świat znajduje się obecnie w okresie interregnum.